کربن دی‌اکسید

دیگر نام‌ها

گاز کربنیک؛ گاز اسید کربنیک؛ انیدرید کربنیک؛ یخ خشک (جامد)

شناساگرها

شماره ثبت سی‌ای‌اس 124-38-9

پاب‌کم 280

شماره? ئی‌سی 204-696-9

شماره? یواِن 1013

Solid (یخ خشک): 1845

Mixtures with اتیلن اکساید: 1952 3300

شماره? آرتی‌ئی‌سی‌اس FF6400000

جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1

SMILES

C(=O)=O

InChI

InChI=1/CO2/c2-1-3

خصوصیات

فرمول مولکولی CO2

جرم مولی 44.0095(14) g/mol

شکل ظاهری colorless gas

چگالی 1600 g/L solid; 1.98 g/L gas

دمای ذوب −78 °C (195 K) (تحت فشار)

دمای جوش 

‎−57 °C (216 K) (تصعید)

انحلال‌پذیری in water 1.45 g/L

اسیدی (pKa) 6.35 and 10.33

گرانروی 0.07 cP at −78 °C

لحظه? دوقطبی صفر

ساختار

شکل مولکولی خطی

ترکیبات مرتبط

مرتبط با اکسیدها منوکسید کربن؛ کربن سابوکسید; منوکسید دی کربن؛ کربن تری اکسید

به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (77 °F)، 100 kPa)

Infobox references

کربن دی‌اکسید ، دی‌اکسید کربن یا گازکربنیک با (فرمول شیمیایی CO2)، از ترکیب کربُن با اکسیژن به دست می‌آید. گاز کربنیک بر اثر احتراق ذغال و مواد آلی در مجاورت اکسیژن، تخمیر مایعات، تنفس حیوانات و گیاهان و غیره به دست می‌آید.(به طور بسیار ساده تر میتوان گفت زمانی که اکسیژن میسوزد-یا به عبارت دیگر سوختن کامل صورت میگیرد-گاز دی اکسید کربن تولید میشود)

گاز مزبور گازی است بی‌رنگ، بی‌بو، دارای طعمی مایل به حموضت. وزن مخصوص آن 1/52 است. چون این گاز سنگین‌تر از هواست، همیشه در طبقه ?سفلای محیطی که حاصل می‌شود، پخش می‌گردد.

گیاهان از آن در فرایند فتوسنتز برای فرآوری کربوهیدرات‌ها بهره می‌برند و با گرفتن آن، از خود اکسیژن بیرون می‌دهند. CO2 حاضر در اتمسفر در نقش یک سپر حرارتی برای زمین کار می‌کند و با اثر گلخانه‌ای طبیعی خود، از سرما در زمین جلوگیری می‌کند. اگرچه تراکم‌های بالای کربن دی‌اکسید در جو زمین، که با سوختن سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود، به عنوان آلاینده جوی شناخته می‌شود.

گازهای گلخانه‌ای که کربن دی‌اکسید نیز یکی از آنهاست باعث می‌شود که اشعه‌های خورشید با طول موج پایین و از ابرها که آنها نیز جز گازهای گلخانه‌ای هستند بگذرند و بعد از برخورد به سطح زمین بازتاب شده و طول موج آن افزایش می‌یابد و از پرتوهای فرابنفش به فروسرخ تبدیل می‌گردد.

پرتوهای فروسرخ خطرناک نیستند و بعد از برخورد به گازهای گلخانه‌ای باز می‌گردند و نمی‌توانند از آنجا عبور کنند و باعث گرم شدن می‌شوند.

در صورت تنفس این گاز انسان ابتدا احساس تنگی نفس کرده و پس ز مدت بسیار طولانی ممکن است خفه شود. دی اکسید کربن برخلاف اکسیژن که باعث شعله ور تر شدن آتش میشود،باعث خفگی آتش میشود، به همین خاطر است که در کپسول های آتش نشانی گاز دی اکسید کربن وجود دارد.

کشف ویرایش

گاز دی‌اکسید کربن نخستین بار توسط جوزف بلک دانشمند اسکاتلندی در دهه 1750 میلادی در دانشگاه گلاسگو کشف شد.